Gedurende de Tweede Wereldoorlog kwamen 104000 Nederlandse Joden om door de Holocaust. In de Joodse cultuur zegt men dan ‘zolang iemands naam genoemd wordt, is hij niet vergeten.’ Om die reden liggen er al ruim 10.000 Stolpersteine (struikelstenen) op stoepen voor huizen in Nederland.
Veel leerlingen die naar de Driestar in Leiden gaan, komen via de Rijnsburgerweg in Leiden naar school. Langs deze weg zijn elf Stolpersteine geplaatst. Als ‘buurtbewoners’ gingen namens de Driestar een aantal havo-5 leerlingen met hun geschiedenisdocent mevrouw Schipaanboord naar de plaatsing van de stenen.
Indrukwekkend! Want wat waren er veel mensen aanwezig! 100! De meesten met grijze haren en sommigen met een keppeltje op. Kwamen die mensen gewoon uit interesse? Nee, het bleek dat de meesten van deze mensen allemaal verbonden waren met één of meer van de elf personen voor wie een steen werd gelegd. Veelal (achter)nichten, neven, maar ook (achter)kleinkinderen van de vermoorde Joden. Hun stamboom was door de oorlog ingeknot. En in de toespraken klonk de emotie door. Emoties omdat families door de Holocaust gedecimeerd werden tot één of enkele personen.
Wat waardeerden de nabestaanden het dat er ook jongeren bij waren. Hun herhaalde oproep was ‘dat we het nooit vergeten wat er toen gebeurd is’ en dat ook de volgende generatie, die van ons, alles in het werk zal zetten om dit ook nooit meer te laten gebeuren!
Na het inmetselen van de stenen, las een familielid een korte biografie voor over de personen. Op één persoon na. Leentje Slier. Ze was zestien jaar toen ze gedeporteerd werd naar Westerbork. Ze had al het bombardement van Rotterdam meegemaakt, ze was tussen 1940 en 1943 vele malen verhuisd omdat het gezin dakloos was geworden en ze werkte nu als dienstmeisje bij een Joods gezin aan de Rijnsburgerweg. Samen met dat gezin werd ze gedeporteerd. Er was geen familie meer, dus las iemand van gemeente Leiden haar biografie voor.
Zestien jaar werd Leentje Slier. Ze werd op 23 april 1943 vermoord in Sobibor.
Fiets of wandel je langs de Rijnsburgerweg? Sta stil bij huisnummer 116 en noem haar naam! Kijk ook eens naar de grond op andere plaatsen waar de duizenden Stolpersteine liggen. En noem de namen van deze Nederlandse Joden. Opdat wij hen niet vergeten zouden!
